Okumada kolaylık olması açısından tasarımlarla ilgili temel konular aşağıda kısa maddeler halinde listeledim.
Genel Bilgi
- Kanundaki tasarım tanımı “Ürün üzerindeki süsleme, çizgi, şekil, biçim, renk, yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünüm” şeklindedir.
- Tescil süreci ortalama 12 aydır. Yenilik araştırması yapılır ve resmi kurumdan red ya da 3. kişilerden itiraz gelmezse tescil gerçekleşir.
- Tasarım tescilleri 5 yılda bir yenilenir, koruma süresi 25 yıldır.
- Bilinen dini, kültürel, tarihi işaretler tescil edilemez.
- Tasarım tescili fonksiyonelliği korumaz. Boyut ve malzeme değişikliği Tasarım Tescilini delemez. Ama şekilde/dokuda farklılıkla tasarım tescili aşılabilir
Başvuru ve Tescil Süreci
- Bir tasarımın tescil edilebilmesi için dünyada yeni olması ve kullanıcı üzerinde yaratılan genel izlenim açısından ayırt edici özellikte olması gerekmektedir.
- Tasarımlar için Locarno Sınıfları adı verilen bir uluslararası sınıflandırma sistemi mevcuttur. (Örn Mefruşatlar 6. sınıf, Giyim-Tuhafiye 2. sınıf gibi)
- Aynı ana Locarno Sınıfında olmak kaydıyla (örneğin 6. sınıf) tek dosyada çoklu tasarım sunmak mümkün (örnek mefruşat (masa, sandalye) ya da tekstil ürünleri (elbise, şapka gibi)
- Başvuru için üretmiş olma zorunluluğu yoktur, bilgisayar çizimi de yeterlidir.
- Birleşik bir ürünün görünmeyen parçalarına tasarım tescili alınamaz (Örnek bir fren balatası)
- Kamuya sunumla başlayan 3 yıllık tescilsiz tasarım koruması imkanı mevcuttur.
- Tescil süreci: Başvuru, şekli İnceleme, detaylı inceleme, kabul/red kararı, bültende yayın ve itiraz süreci, tescil belgesinin gelmesi
- Başvuru için tasarım örneği ve başvuru sahibi bilgileri yeterlidir. Vekil kullanmayacaksanız elektronik imza da gerekmektedir.
- Tescil süreci 12-14 ay içinde tamamlanır. Red ve/veya itiraz olması durumunda süreç 6-12 ay daha uzayabilmektedir.
- Her 5 yılda bir yenileme yapılması gerekir.
- Yurt içi ve Yurt dışı tasarım tescil maliyetlerinin yarısı Kosgeb tarafından ödenmektedir. (Kosgeb Sınai Mülkiyet Desteği)
Yurt dışında Tescil
- Her tasarım başvurulduğu ülke için geçerlidir. Yurt dışında koruma için ilave aksiyon alınmalıdır.
- Lahey Anlaşması ile farklı coğrafyalarda tasarımları tescil etmek mümkündür.
- EUIPO’ya yapılan RCD başvurusu ile tek başvuruyla tüm AB üyelerinde tasarım tescili de mümkündür.
- EUIPO’nun Design View sistemiyle kısıtlı bir veri bazında da olsa yurt dışı tasarım araştırması yapılabilir.
Hukuki Haklar
- Tasarım uyuşmazlıkları şikayete bağlıdır. Siz bir şikayette bulunmayınca yargı makamları harekete geçmez.
- Tasarım başvurusu yayınlandıktan sonra 3. kişilerin sorumluluğu başlar ama dava tescil belgesi gelince açılabilir.
- Taklitçilere karşı sadece hukuk davası açılabilir. Ayrıca tespit davası ile tecavüzün ön tespiti mümkündür.
- Hukuk davalarının neticesinde mal toplatma, üretimi durdurma, yoksun kalınan kazancın tazmini gibi yaptırımlar uygulanabilir.
- Sanat eseri niteliğindeki tasarımlar Telif Hakkı kapsamına da dahil olabilir. Bu durumda Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu üzerinden de yaptırımlar uygulanabilmektedir.
- Telif Hakkı ve Tasarım koruması birbirine halel getirmez.
Tavsiyeler
- Başvuru öncesi yetkin bir Patent Firmasına ön araştırma yaptırmanız faydalı olabilir.
- Tasarım tescili kadar tescilli bir tasarımı ihlal edip etmediğiniz konusunda da hizmet alın
- Aylık tasarım bültenlerini takip edin, rakiplerinizin neler yaptığını izleyin, sorun yaratacak başvurulara itiraz edin
- İhracat yapıyorsanız mutlaka pazarınız olan ülkelerde de tasarımlarınızı tescil ettirin.
- Başvuru öncesinde tasarımlarınızı hakla açmayın, aksi durumda yenilik şartı sağlanmamış olur.
- Tasarımlarınız aynı zamanda bir fonksiyonellik de sağlıyorsa faydalı model/patent başvurusunu da düşünün.
En derin sevgi ve saygılarımla
